Linux Komutları

[[[ HAN ]]]

Linux KOMUTLARI



Konsolda her komuttan sonra helpine bakarsanız o komutun tüm fonksiyonlarını görebilirsiniz.Örnek :



ls --h



veya : ls --help



root@aku: ~# _

tipik bir komut yorumlayıcı komut (prompt). Komutların biçim ya da
yapısı kullanıcının isteğine göre oluşturulabilir. Bizim özel
örneğimizde "@" iminden önceki etiket (root ) şu anda geçerli olan
kullanıcıyı, aku ise sistemin konak adını belirtiyor. ~ karakteri,
yöneticinin hesabı halinde /root olacak olan kullanıcıların anayerleşim
(home) dizinini gösteriyor ve son olarak da "#" komutu bu özel hesabın
süper kullanıcıya ait olduğunu belli ediyor. Kullanıcı şimdi
hareketeden imleçten sonra herhangi bir komutu girebilir.



ls: dizin içeriğini listeler

Örneğin: root@aku:~$ ls

BasiliX/ dead.letter mail/

root@yonca:~# ls -l deneme

Bu örnekte kullanıcının nasıl bir komut (ls), bir komut seçeneği (-l)
ve bir parametreden (deneme) oluşan bir deyim oluşturduğunu
görebiliriz. Kullanıcı enter tuşuna bastığında, Linux deneme dosyasını
listeleyecektir (dosyanın büyüklüğü, oluşturulduğu tarih, ve birkaç
başka özelliğini görüntüleyecektir.) Bir kabuk deyiminin genel yapısı,
bir karakter boşluktan sonra komut adını izleyen seçeneklerden oluşur.



ls -l -a deneme

Seçenekler aşağıdaki gibi birlikte de kullanılabirler:



ls -la deneme

Son olarak, komut dosya olarak birden fazla dosyaadı belirtilebilir, bunlar da birbirinden boşluk karakteriyle ayrılmalıdır.



ls deneme word yedek

Bu, deneme, word ve yedek dosyalarını ayrıntı vermeden listeler.
Dosyaların daha ayrıntılı bir tanımlamasını almak isteyen daha önceki
gibi -l seçeneğini kullanabilir.



ls -l deneme word yedek



Linux, sistemin nasıl kullanılacağı hakkında çok geniş ağiletişimli
(online) bilgiye sahiptir. Bir komutun adını biliyor ve nasıl
kullanıldığını öğrenmek istiyorsanız :

man [komut]

Bu, komutunun elyordam sayfasını oluşturacaktır. Hemen hemen tüm sistem
komutları için elyordam sayfaları sistemde var durumdadır. man
komutunun kendisinin seçenekleri hakkında daha çok bilgi almak
isterseniz, yalnızca man man yazmanız yeterli. Bir UNIX buyruğunun
seçeneklerini akılda tutmak asla gerekmez. Çünkü ağiletişimli elyordam
sayfaları her zaman belleğimizi tazelemek için hızlı ve kolay bir yol
sağlar. Öte yandan öğrenmek istediğiniz şeyin konusunu ya da bir açkı
sözcüğünü biliyorsanız şunu deneyin:



apropos [subject]

Bu, konuyla ilişkili tüm komutların bir listesini verecektir. root@yonca:~$ apropos zip

atalkd (8 ) - AppleTalk RTMP, NBP, ZIP, and AEP manager

bzip2, bunzip2 (1) - a block-sorting file compressor, v1.0 bzcat -
decompresses files to stdout bzip2recover - recovers data from damaged
bzip2 files

explodepkg (8 ) - Extract the contents of a tar+GNUzip package (such as a Slackware software package) in the current directory.

funzip (1) - filter for extracting from a ZIP archive in a pipe

gzip, gunzip, zcat (1) - compress or expand files

jaztool, ziptool (1) - Tool for Iomega JAZ and ZIP drives

mzip (1) - change protection mode and eject disk on Zip/Jaz drive '" t TQ $1 ..

unzip (1) - list, test and extract compressed files in a ZIP archive

unzipsfx (1) - self-extracting stub for prepending to ZIP archives

zforce (1) - force a '.gz' extension on all gzip files

zip, zipcloak, zipnote, zipsplit (1) - package and compress (archive) files

zipgrep (1) - search files in a ZIP archive for lines matching a pattern

zipinfo (1) - list detailed information about a ZIP archive





ls --help:

Bazı komutlar --help parametresiyle birlikte verildiğinde mümkün olan tüm seçeneklerin kısa bir tanımını verirler.

Bir komutun çıktısı bir ekrandan fazlasını dolduruyorsa kaygılanmak
için bir neden yoktur, çıktıyı okumak için klavye üzerindeki PageUp ve
PageDown tuşlarını kullanmak yeterlidir. Çoğu Linux sürümü çeşitli
programlar ve yararları hakkında birçok kaynakbilgi (document) içerir.
Bu kaynakbilgiler /usr/doc dizinindedir. Örneğin tetex ile ilgili bilgi
için yalnızca bu dizine girip more tetex yazmanız yeterlidir. /usr/doc
dizinindeki dosyaların çoğu ASCII dosyalarıdır. Daha da çoğu var. info
sayfaları komutların tanımlarını ve uygulamalarını içerir. emacs
editöründen [Control+h][Control+i] tuşlarıyla kolayca erişilebilen info
sayfalarında da açıklamalar bulabiliriz.